İstek Olmadan Öğrenme Gerçekleşir mi?
Çocuklarda öğrenme isteği olmadan öğrenme sürecinde gelişim sağlamak mümkün değildir. Bu anlamda öğrenmeyi gerçekleştirmek için öğrenme isteği ve kararlılığı oluşturabilmek gereklidir.
Öğretim süreci çocuklarda; öğrenme isteği, öğrenme kararlılığı, gönüllülük, ilgi, tutum, değerler gibi özellikleri geliştirmeyi içermelidir.
Öğrenme isteği, bir çocuğun veya yetişkinin yeni şeyler öğrenme ve mevcut becerilerini geliştirme arzusudur. Öğrenme isteği soru sorma, yeni deneyimler arama gibi meraklı alışkanlıkların geliştirilmesiyle beslenebilir. Sınıfta, ders öncesi veya ders sırasında çocukların öğrenme isteğini harekete geçirici etkinlikler yapılması gerekir.
Öğrenme kararlılığı çeşitli eğitim bilimciler tarafından uzun vadeli hedefler için azim ve tutku; başarı çabası, özdenetim ve ilgi tutarlılığının özelliklerini bütünleştirerek mevcut yeteneklerin gerçekleştirilmesini teşvik eden bir yeti ve kişinin hedeflerine yönelik bağlılığını ve çabasını yansıtmaktadır. Öğrenme kararlılığını sağlamak, öğrenme yolculuğunda önemli adımlardan biridir.
Öğrenme sürecinde gönüllülük, çocuğun ilgisi, tutumları ve değerleri de önemli bir yer kaplar.
Tam öğrenmeyi gerçekleştirmek için içsel ve dışsal isteklendirme (Motivasyon) kaynakları harekete geçirilmelidir. Motivasyon sözcüğü TDK'ye göre; isteklendirme ve güdüleme demektir.
İçsel motivasyon, dışsal faktörlerden bağımsız olarak kişinin belirlediği amaçları yerine getirirken kendi kendini motive etmesi olarak tanımlanır.
Dışsal motivasyon ise dışarıdan gelen bir ceza veya ödül doğrultusunda harekete geçme eylemine denir. Kişinin içinden kaynaklanan içsel motivasyonun aksine tamamen dış ödüllere dayanır. Yapılan araştırmalar amaca ulaşmada içsel motivasyonun dışsal motivasyona göre daha hızlı ve daha kalıcı olduğunu gösteriyor. İç motivasyonu yüksek olan kişiler amaçları doğrultusunda hedeflerini belirler ve bunun için çaba sarf ederler. Kişinin içsel motivasyonu düşükse negatif etkilenir ve verimli olamaz. İçsel motivasyonun; hedef belirleme, kararlı olma, kendi yeteneklerine güvenme, olumlu düşünme ile yakından ilişkisi bulunur.
Çocuklarda öğrenme isteğini geliştirmek için özellikle içsel motivasyonu harekete geçirmek önemlidir. Okul dışı etkenlerin etkisini yok sayarak sınıf içinde yapacağımız etkinlikler ve oluşturacağımız demokratik sınıf iklimi, çocukların içsel motivasyonunu arttırmada çok etkili olacak ve tam öğrenmeyi gerçekleştirmede süreci kolaylaştıracaktır.