Kapsayıcı Bir Öğretim Programında Eşitlik Açıklarını Kapatmak

Abdullah Damar

17-08-2025 10:54

Demokratik bir toplumda eğitim sisteminin etkilediği geniş toplumsal kesim, eğitim sisteminin bütün alanlarıyla ilgili verilere, raporlara, istatistiklere ve bilgilere ulaşmalı ve bu doneler çerçevesinde eğitim sistemi ile ilgili söz kurmalıdır.

Bu anlamda uluslararası eğitim kuruluşları tarafından hazırlanan raporlar, eğitim politikalarının oluşturulması ve uygulanmasında önemli rol oynar. Eğitim sistemlerinin uluslararası düzeydeki performansını anlamak ve iyileştirmek adına veriler sunan bu raporlar, politika yapıcılar ve uygulayıcılar için kılavuz niteliği taşır. Bu kapsamda uluslararası eğitim kuruluşlarınca eğitim ile ilgili yayımlanan raporların takibini sağlamak, politika yapıcılar, uygulayıcılar ve kamuoyu ile bu raporların özet ve önerilerini paylaşmak için Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı Eğitim Araştırmaları Daire Başkanlığınca “Uluslararası Eğitim Raporları: Özet ve Öneriler” bültenler serisi hazırlanmakta ve eğitim kamuoyunun bilgisine sunulmaktadır.

Bu raporlar kapsamında, OECD tarafından 2021 yılında yayımlanan “Kapsayıcı Bir Öğretim Programına Doğru Eşitlik Açıklarını Kapatmak İçin Öğretim Programını Uyarlamak” başlıklı rapor, eğitim sistemlerinin dört yenilik yoluyla öğretim programlarını nasıl uyarladıklarını incelemektedir. Bu öğretim programları;

-Dijital öğretim programı,

-Kişiselleştirilmiş öğretim programı,

-Çapraz içerik ve yetkinlik temelli öğretim programı,

-Esnek öğretim programıdır.

Raporda, öğretim programının uyarlanması için iki farklı gerekçe sunulmuştur. Bu gerekçelerden ilki, hiçbir öğrencinin geride kalmamasıdır. İkinci gerekçe ise hakkaniyet ve kapsayıcılığın, program tasarım ve uygulama aşamalarında açıkça vurgulanmasıdır. Rapor, öğretim programı tasarımcılarının öğrencileri dinlemelerinin önemli olduğundan, öğrenme çıktılarının öğrenciye getireceği fayda ve öğrenci refahının da tasarım ve uygulama süreçlerine dâhil edilmesi gerektiğinden bahsetmektedir.

Ayrıca dijital öğretim programının sunduğu birçok fırsatla birlikte gizlilik ve aşırı ekran süresiyle ilişkili olarak güvenlik ve sağlıkla ilgili birtakım potansiyel riskleri de beraberinde getirdiği ifade edilmektedir.

Rapora göre hükümetlerin ve eğitim bakanlıklarının;

-Altyapıya eşit erişimin sağlanması,

-Ailelerin evde öğrenmeye katkı sunmak ve ev halkının refahı yükseltmek için desteklenmesi,

-Dijital öğretim programı kullanımındaki eşitsizliklerin giderilmesi gibi çeşitli alanlardaki boşlukları kapatmak için yatırım yapmaları gerekmektedir.

Bu rapor kapsamındaki önerileri de şöyle sıralayabiliriz;

-Öğrenme ve değerlendirme uygulamalarının çocuklar dâhil olmak üzere tüm bireylerin gelişimini destekleyecek şekilde değiştirilmesi,

-Kamu ve özel sektör ortaklığında yeni fırsatlar ve risklerin öngörülmesi,

-Öğretim programlarında küçük düşürücü şekilde kişiselleştirilmiş içeriklerden kaçınılması,

-Gözlemlenebilir ve gözlemlenemeyen eşitlik açıklarını kapatmak için ciddi kaynakların işe koşulması ve bunların hafife alınmaması,

-Politika yapıcılar, öğretim programı tasarımcıları ve öğretmenlerin öğretim programlarını her türden öğrenciye uyarlamak için pratik yaklaşımları göz önünde bulundurması önerilmektedir.

Kaynaklar

ULUSLARARASI EĞİTİM RAPORLARI: ÖZET VE ÖNERİLER-TALİM VE TERBİYE KURULU BAŞKANLIĞI-MEB

DİĞER YAZILARI Resen Atamaların Kanuni Dayanağı Öğretmenlik Meslek Kanunu’dur! 01-01-1970 03:00 Eğitim Öğretim Gerçekliğimiz ve Eleştirel Düşünme 01-01-1970 03:00 Türkiye'de Eğitim Hakkının Engelleri 01-01-1970 03:00 Özel Program Uygulayan Okullar ve Özel Proje Uygulayan Okullar 01-01-1970 03:00 Milli Eğitim Akademisi ve Güvencesiz Çalışma 01-01-1970 03:00 Sendika Dayanışma Aidatı Tartışması 01-01-1970 03:00 Türkiye Ekonomisi ve Dış Politikaya Yansımaları 01-01-1970 03:00 Bölgesel Farklılıklar ve Eğitim Hakkı 01-01-1970 03:00 Okuduğunu Anlama Becerilerini Geliştirmenin Temel İlkeleri Nelerdir? 01-01-1970 03:00 Çocuklarda Okuma Motivasyonu Nedir, Nasıl Geliştirilir? 01-01-1970 03:00 Çocuklarda Okuma İlgisinin Önemi 01-01-1970 03:00 Çocuklarımıza Gelişim Odaklı Zihni Kazandırmalıyız 01-01-1970 03:00 Okuma Tutumunu Desteklemede Öğretmenlerin Rolü 01-01-1970 03:00 Okuma Öncesi Kullanılan Stratejiler 01-01-1970 03:00 Okuma Tutumunu Desteklemede Ebeveynin Rolü 01-01-1970 03:00 Hizmet İçi Eğitim Çalışmalarının İşlevsizliği! 01-01-1970 03:00 Yeni Sözcük Öğretimi Nasıl Olmalı? 01-01-1970 03:00 Kelime Dağarcığı Nasıl Geliştirilir? 01-01-1970 03:00 Okuma Alışkanlığını Engelleyen Kitap Sınavları! 01-01-1970 03:00 Okuduğunu Anlama Sürecinin Aşamaları 01-01-1970 03:00 Okuma-Anlama Çalışmalarında Kullanılan Yol ve Yöntemler 01-01-1970 03:00 Okuma-Anlama Becerisini Etkileyen Duyuşsal Unsurlar 01-01-1970 03:00 Okuduğunu Anlamayı Etkileyen Faktörler 01-01-1970 03:00 Okuduğunu Anlama Sürecinin Aşamaları 01-01-1970 03:00 Okuduğunu Anlama Becerisi 01-01-1970 03:00 Vilayet Maarif Müdürlerinin Görevleri 01-01-1970 03:00 Vilayet Maarif Meclislerinin Kurulması ve Yaygınlaşması 01-01-1970 03:00 Ekonomik Kriz, Çalışan Çocuklar ve Eğitim 01-01-1970 03:00 Geleceğin Becerileri ve Eğitim Sistemi 01-01-1970 03:00 Matematik Öğretiminin Anlaşılır Olması Başarıyı Nasıl Etkiler? 01-01-1970 03:00 Eleştirel Pedagojinin Temel Özellikleri 01-01-1970 03:00 Okula Aidiyet Duygusu Konusunda Yapılabilecekler 01-01-1970 03:00 Yaşam Becerileri Projesinin Önemi 01-01-1970 03:00 Sosyoekonomik Düzeyin Başarıya Etkisi 01-01-1970 03:00 Çocuklara Öğrenmeyi Sevdirmek 01-01-1970 03:00 Aşırı Teknoloji Kullanımına Karşı Aileler Ne Yapmalı? 01-01-1970 03:00 Okul Dışı Öğrenmenin Neresindeyiz? 01-01-1970 03:00 Çocuklar korku ve baskıyla değil, kendi çabalarıyla daha etkili öğrenir 01-01-1970 03:00 İstek Olmadan Öğrenme Gerçekleşir mi? 01-01-1970 03:00 Öğretmen Mülakatlarının Hukukiliği 01-01-1970 03:00 Mülakat Adaletsizliğini Düzeltmek Mümkün! 01-01-1970 03:00 Farklılaştırılmış Öğretimde Öğretmen Rolleri 01-01-1970 03:00 Özel Öğretim Kurumlarında Yaşanan Sorunlar 01-01-1970 03:00 Kavram Yanılgıları Nasıl Giderilir? 01-01-1970 03:00 Neden Farklılaştırılmış Öğretim? 01-01-1970 03:00 Farklılaştırılmış Öğretimin Neresindeyiz? 01-01-1970 03:00 Okulların Temizlik Hizmetleri Belediyelere Devredilmelidir 01-01-1970 03:00 Ekonomik Krizin ve Eğitime Yansımaları 01-01-1970 03:00 Okul Yemeği ve İçilebilir Temiz Su Çocuklarımızın Hakkıdır! 01-01-1970 03:00 Farklılaştırılmış Öğretim ve Temel İlkeleri 01-01-1970 03:00 TYMM’nin Öğretmen Özerkliğine Etkisi 01-01-1970 03:00 Mülakatlar İptal Edilir mi? 01-01-1970 03:00 Haftalık Ders Programı Düzenlenirken Uyulması Gereken Kurallar 01-01-1970 03:00 MEB, Kayıtlardaki Adaletsizliği Önleyebilecek mi? 01-01-1970 03:00 Yaratıcılık ve Yaratıcı Düşünme Nedir? 01-01-1970 03:00 Eğitim Sisteminin Sorunları Otokratik Liderlikle Çözülebilir mi? 01-01-1970 03:00 Öğretmenlerin, Eğitim Sendikalarından Beklentileri 01-01-1970 03:00 Örgütsel Politika ve Politik Davranış Ne Demektir? 01-01-1970 03:00 Örgütlerde Uzmanlığa Dayalı Gücün Önemi 01-01-1970 03:00 Örgütsel Yapılarda Resmiyete Dayalı Gücün Kullanılması 01-01-1970 03:00 Örgütsel Güç Ne Demektir? 01-01-1970 03:00 Milli Eğitim Akademisi; Eğitim Fakültelerine ve Öğretmenlik Mesleğine Darbe! 01-01-1970 03:00 Farklılaştırılmış Öğretim 01-01-1970 03:00 Okul Temelli Planlama Nedir, Süreç Nasıl İşleyecektir? 01-01-1970 03:00 Sosyal Gruplarda Çatışma 01-01-1970 03:00 Tanzimat Dönemi Maarif Modeli 01-01-1970 03:00 Etkili Sınıf Yönetimi Becerileri 01-01-1970 03:00 Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli Üzerine Değinmeler 01-01-1970 03:00 Öğrenme-Öğretme İlkeleri ve Özellikleri 01-01-1970 03:00 Öğrenci Motivasyonu için Ailelere Öneriler 01-01-1970 03:00 Öğrenci Motivasyonu için Öneriler 01-01-1970 03:00 Öğrenci Motivasyonunu Düşüren İfadeler 01-01-1970 03:00 Motivasyon ve Öğrenci Başarısı 01-01-1970 03:00 Öğretmen Atamalarında Belirsizlik! 01-01-1970 03:00 Sınıf İçi Etkinliklere Katılımın Engelleri 01-01-1970 03:00 Öğrencilerin Etkinliklere Katılımını Sağlamaya Yönelik İlkeler 01-01-1970 03:00 Öğrencilerin Unutamadığı Öğretmen Davranışları 01-01-1970 03:00 Öğrencilerin Sınıf İçi Etkinliklere Katılımı 01-01-1970 03:00 Eğitimden Erken Ayrılma 01-01-1970 03:00 Müzik ve Resim Yeteneği Olan Öğrencilere BİLSEM’de Engel! 01-01-1970 03:00 Okullaşmayı Azaltan Unsurlar (2) ; Devamsızlık! 01-01-1970 03:00 Okullaşmayı Azaltan Unsurlar; Eğitim Dışındaki Çocuklar 01-01-1970 03:00 Lider Öğretmenliğin Neresindeyiz?? 01-01-1970 03:00 Sınıf Yönetimi ve Özellikleri 01-01-1970 03:00 Çocukları Kitap Okumaktan Uzaklaştırma Yöntemleri! 01-01-1970 03:00 Merak ve Yaratıcılığın Panzehiri 01-01-1970 03:00 Disiplin Amirinin Şikâyetçi/Mağdur Olması Durumunda Oluşan Hukuksal Durum 01-01-1970 03:00 Sosyal ve Duygusal Beceriler ile Akademik Başarı Arasındaki İlişki 01-01-1970 03:00 Öğrenme için Değerlendirme İlkeleri 01-01-1970 03:00 Kamusal Eğitim Aşındırılıyor! 01-01-1970 03:00 Mesleki İyilik Hali Nasıl Sağlanır? 01-01-1970 03:00 Eğitim Sistemi Çocuklara Sosyal ve Duygusal Becerileri Kazandırabiliyor Mu? 01-01-1970 03:00 Örtük Müfredatın Önemi 01-01-1970 03:00 Demokratik Toplumlarda Müfredat Nasıl Belirlenir? 01-01-1970 03:00 Öğrenme Akışının Dört Aşaması 01-01-1970 03:00 KESK, Yeni Bir Mutabakatla Ayağa Kalkmalıdır! 01-01-1970 03:00 Sınıfta Yaratıcılığı Sağlayan ve Engelleyen Unsurlar 01-01-1970 03:00 Yaratıcı Öğretmenlerin Özellikleri 01-01-1970 03:00 Göçmen Öğrencilerin Yaşadığı Sorunlar 01-01-1970 03:00 Devlet Memurluğundan Çekilmiş Sayılma Halleri Nelerdir? 01-01-1970 03:00 Lider Öğretmenler Ne Yapmalı? 01-01-1970 03:00 Öğretmen Motivasyonuna Etki Eden Faktörler 01-01-1970 03:00 Okul Kayıtları, Eğitim Hakkı ve Fırsat Eşitliğini Ortadan Kaldırıyor! 01-01-1970 03:00 İnsandaki Sermaye Türlerinin Farkında Mıyız? 01-01-1970 03:00 Kamu Görevlileri Sendikaları Yasası Nasıl Olmalı? 01-01-1970 03:00 Memuriyetten Çekilenlerin Yeniden Atanması Nasıl Olur? 01-01-1970 03:00 Laiklik Elden Gitti Mi? 01-01-1970 03:00 Devlet Kurumlarının Engelli Personel Çalıştırma Yükümlülüğü 01-01-1970 03:00 Kız Çocuklarının Eğitime Kazandırılması Mı, Laikçi Hezeyanlar Mı? 01-01-1970 03:00 Memurluğun Sona Ermesi Nasıl Gerçekleşir? 01-01-1970 03:00 MEB’den Yaz Okuluna Tırpan! 01-01-1970 03:00 Disiplin Cezaları Geri Alınabilir mi? 01-01-1970 03:00 Disiplin Amirinin Hafiflettiği Cezaya İtiraz Edilebilir Mi? 01-01-1970 03:00 Memuriyetten Ayrılanlara Disiplin Cezası Verilebilir Mi? 01-01-1970 03:00 Disiplin Cezalarının Sicilden Silinmesi Nasıl Olur? 01-01-1970 03:00 MEB’in Yeni Eğitim Politikaları 01-01-1970 03:00 Disiplin Cezalarında Tekerrür 01-01-1970 03:00 Sanal Kamusal Alanın Önemi 01-01-1970 03:00 “Sol” Neden Başarısız? 01-01-1970 03:00 Ortak Politikalar Mutabakat Metninde Öğretmen 01-01-1970 03:00 Disiplin Cezasını Ağırlaştıran Haller 01-01-1970 03:00 Vilayet Maarif Meclislerinin Kurulması 01-01-1970 03:00 Depremzede Öğretmenlere Şartsız Tayin Hakkı Verilmelidir! 01-01-1970 03:00 İlk Maarif Müdürlüğü Ne Zaman Kuruldu? 01-01-1970 03:00 Soruşturma Raporunda Hangi Teklifler Getirilir? 01-01-1970 03:00 76.Madde Şube Müdürleri 01-01-1970 03:00 İdari İzin Kullanan Depremzede Öğretmenler Ek Ders Ücreti Alabilir Mi? 01-01-1970 03:00 Eğitim Nedir, Ne Değildir? 01-01-1970 03:00